Mercuriusfontein

Jaar 1923
Materiaal zandsteen, hardsteen en brons

In 1916 schreef de VVV Leeuwarden een prijsvraag uit voor het ontwerpen van een fontein op het Stationsplein. De eersteprijswinnaar kon om verkeerstechnische redenen zijn plan niet uitvoeren. In 1921 werd het plan opnieuw gelanceerd. Prof. G.A. Bredow (1875 – 1953) uit Stuttgart kreeg de opdracht om voor de stad Leeuwarden belangrijke thema’s als landbouw, veeteelt, visserij, handel en verkeer uit te beelden. De locatie was nu niet meer het Stationsplein, maar het Wilhelminaplein. Op 3 oktober 1923 werd de fontein onthuld. Bredow had de beelden in Duitsland laten uitvoeren door meesterbeeldhouwer K. Kirchmair uit Grunsfelt en de Leeuwarder architect Andries Baart sr. verzorgde het betonnen fundament en de water technische werken evenals de inrichting van de directe omgeving.

De fontein heeft een vierkant grondplan met uitbollende zijden en op de hoeken (lege) sokkels. Uit het verdiepte bassin rijst een ronde middenpartij op, die viermaal onderbroken wordt door sokkels met beelden. De middenpartij omsluit vier sectorvormige bassins. De zijkant van de middenpartij is geprofileerd en de bovenrand gegroefd. Op de voorste sokkel is een liggende,naakte man afgebeeld, die een helmstok vasthoudt (verkeer). Op de linker sokkel is een zittende naakte vrouw afgebeeld met een vis (visserij), terwijl op de rechtersokkel een dito vrouw met een sikkel in haar hand zit (landbouw). Aan de achterzijde is een liggende naakte man afgebeeld, voor een staande stier (veeteelt). Te midden van deze figuren staat op een voetstuk een komvormig rond bassin, dat in vier groepen van vier is voorzien van overloopgaten in ovalen. In dit bassin staat een achthoekige zuil op een ronde basis, die voorzien is van versieringen in de vorm van driehoeken en bewerkte rechthoeken en ruiten. Tegen de zuil in het midden staan vier putti, die water spuwende dieren vasthouden. Bovenop de zuil staat een bronzen Mercurius, de mythologische Romeinse god van de handel, reizigers en winst. Voor op de zuil bevindt zich de inscriptie: VVV MERCURIUSFONTEIN 1923.

De fontein moest wijken voor een grootscheepse herinrichting – door de bouw van het nieuwe Fries Museum – van het Wilhelminaplein / Zaailand. In 2012 is het kunstwerk, na een grondige opknapbeurt op een nieuwe locatie op het Beursplein geplaatst.

Bron: Rijksmonumenten

rijksmonumenten