Keunstwurk doet samen met de cultuurafdeling van Provincie Fryslan en Streekwurk Noord-East mee aan Culture Up, een Europees uitwisselingsproject van Erasmus+. Centraal staat de vraag hoe je door middel van kunst en cultuur het rurale gebied kunt versterken. Hierbij werken we samen met vertegenwoordigers van culturele instellingen en overheden uit Denemarken (Ringkøbing Skjern), Ierland (regio Galway), Finland (Tampare / Sastamala) en Servië (Novi Sad). Deze partners hebben met elkaar gemeen dat ze betrokken zijn geweest bij voorgaande, aankomende of aspirerende Culturele Hoofdsteden.
Vanaf het najaar 2020 tot oktober 2021 bestonden onze uitwisselingen uit Zoom-bijeenkomsten. Hierin onderzochten we onze gezamenlijke onderzoeksthema’s. Dit werden communicatie, digitalisering, jeugd, duurzaamheid en gemeenschappen. Tussen oktober 2020 en november 2022 brengen we een bezoek aan ieder partnerland. Het project wordt aangestuurd door de cultuurafdeling van de gemeente Ringkøbing Skjern in Denemarken.
REIS 5:
Galway county – Ierland
24 tot en met 28 oktober 2022
Het einde of een nieuw begin? Dat is de vraag die iedereen bezig houdt tijdens deze laatste uitwisselingsreis naar Ierland. Krijgt Culture Up een vervolg? Maar eerst laten we ons inspireren door het programma van de cultuurafdeling van de City Council van Galway County en een bezoek aan het cultuurcentrum Áras Éanna op het betoverende schiereiland Inis Oirr.
Voor Anne Graswinckel is Galway al vertrouwd terrein. Zij deed destijds mee aan Tandem for Culture en ontwikkelde daar een langdurige partnerschap met theatergezelschap Branar over het ontwikkelen van kunsteducatieaanbod. Met veel plezier liet zij ons na aankomst haar favoriete plekken en winkels in de stad zien en gaf ze ons een idee van de culturele rijkdom van de stad, waaronder de vele theaters!
Dag 1: het ijs breken
We begeven ons naar de campus van Galway, waar zeer diverse opleidingen, van geestes- tot natuurwetenschappen, naast elkaar gevestigd zijn, in historische of juist in supermoderne panden. Wij zijn te gast in het O’Donoghue Centre, voor drama, theater en performance. We leren elkaar beter kennen tijdens het speeddaten, al wandelend over de campus, en worden uitgedaagd tot het aanleren van een volksdans. Wat voor mij helaas niet mogelijk is in tien minuten, maar het ijs was weer gebroken!
Tijdens de transnationale meeting maakt coördinator Maria Vandborg ons wegwijs in de verschillende platforms die Erasmus+ gebruikt voor verslaglegging en communicatie. Daarnaast geven we per organisatie input voor het eindverslag door vragen te beantwoorden via Mentimeter. Ideaal om deze online tools hiervoor te gebruiken, want dan krijg je snel verschillende perspectieven zonder in discussie te geraken.
Na een heerlijke Ierse scone krijgen we een presentatie van Sharon O’Grady, the Arts officer van Galway County Council, over de structuur, programmalijnen, beleid en financiering van de Arts Office. Daarnaast vertelt ze hoe de stakeholders in de regio hierbij betrokken zijn. Deze organisatie lijkt qua uitvoering en rurale context het meeste op Keunstwurk, wat het een aantrekkelijke partner maakt om op de langere termijn mee uit te wisselen.
In de middag horen we het bevlogen verhaal van Marilyn Gaughan Reddan, Head of Programme van Galway Culture Company, de legacy organisatie van Galway2020. Hun Culturele Hoofdstadprogramma viel letterlijk in het water door storm en regen tijdens de opening. Daarna kwam nog de klap van de eerste coronagolf. Oftewel iedere keer weer opnieuw beginnen met een nieuw scenario, wat uiteindelijk dan toch weer afgeblazen moest worden. Maar ze lieten zich niet kisten en hebben online prachtige dingen kunnen laten zien. Nu werken ze aan een legacy organisatie wat niet zelf uitvoert, maar vooral faciliteert in netwerkvorming.
We maken een excursie naar Galway Community Circus, waar artistiek leider Ulla Hokkanen ons vertelt hoe ze jongeren door middel van circusoefeningen lifeskills meegeeft. Deze organisatie investeert veel in Europese samenwerkingsprojecten, waardoor ze een groot netwerk hebben, de kwaliteit van hun eigen aanbod vergroten en grootschalige projecten kunnen neerzetten die een positief effect hebben op hun zichtbaarheid, maar vooral op de deelnemers, die een enorme succeservaring beleven door hier onderdeel van uit te maken en te kunnen laten zien wat ze kunnen.
Aan het einde van de middag reizen we met de bus over een hobbelweg langs de kust naar de ferry die ons over de Atlantische Oceaan naar het schiereiland Inis Oirr brengt. Hoe heerlijk is het om na een dag vol presentaties uit te waaien in de harde frisse wind! Iedereen kijkt ontzettend uit naar dit bezoek, maar veel zien we nog niet van het eiland. Omgeven door duisternis wagen we ons naar ons verblijf, waar we zeer hartelijk worden ontvangen door de eigenaars. De hotelkamers verschillen nogal: van een luxe suite met bubbelbad tot een bezemkast. In de plaatselijke pub worden we ’s avonds nog getrakteerd op live volksmuziek en kunnen we op de terugweg in het donker genieten van een prachtige sterrenhemel.
Dag 2: Breien aan een vervolg
Na een stormachtige nacht trotseren we de wind om te genieten van het eiland tijdens een tour op een Wanderly wagon. We treffen het enorm, want er is geen wolkje aan de lucht! De wagens zetten ons af bij het kunstcentrum Áras Éanna waar we een VR-film Ar Ais Arís van Brú Theatre te zien krijgen, met verschillende belevingen van migratie en een workshop traditoneel breien of mand weven krijgen.
In de middag staat de legacy van Culture Up centraal. In vier werkgroepen gaan we uiteen om tot een plan van aanpak te komen voor communicatie, het actief houden van het netwerk, een artist in residence project en evalueren we de do’s & dont’s over het opzetten van een Europees uitwisselingsprogramma dat zich richt op kennismaken en praktijk uitwisselen. De korte presentaties van de resultaten zijn hoopgevend voor de toekomst en er zijn concrete afspraken gemaakt om dit verder uit te werken. Een nieuw begin! De dag werd vervolgens afgesloten met een prachtig concert van Cuairt nan Óran in het kunstcentrum.
Dag 3: de kracht van de natuur
Vroeg in de ochtend reizen we met pijn in ons hart terug naar het vaste land. Niemand wil dit betoverende eiland alweer zo snel verlaten. Maar er staat ons een mooi programma te wachten. Ik reis met een groepje naar Interface Inagh, een studio en artist in residence-locatie in het hart van Connemara. Opgezet door Alannah Robins die hier een plek heeft gecreëerd waar kunstenaars onderzoek kunnen doen naar de relaties tussen kunst, natuur en wetenschap.
Zo onderzoekt Christine Mackey hoe ze met natuurlijke materialen kunstwerken kan maken, die ook weer een positief effect hebben op het ecosysteem. Anna Jurkiewicz uit Polen werkt met volksliederen en geluidsopnames uit de natuur. Als ze voor ons zingt met haar hoofd in een grote tank klinkt het net alsof de bergen ons toezingen. Magisch! Door het bezoek aan het eiland en de geweldige locatie van Interface Inagh, besef je je weer welk effect de natuur op je kan hebben. Hoe het ruimte creëert in je hoofd voor inspiratie en je weer echt laat voelen. Een verrijkende ervaring!
Mijn collega’s zijn naar Galway gereisd en hebben daar presentaties gekregen van Music Generation en theatergezelschap Branar, met als focus kunsteducatie voor jongeren of gingen in gesprek met het team van Creative Places, een programma waarin kunstenaars aan de slag gaan in gebieden waar weinig kunst- en cultuuraanbod is.
Een nieuw begin
Het was voorlopig de laatste reis, maar het voelt niet als een einde. Bij iedere reis heb ik andere collega’s meegenomen, die allemaal de waarde hebben gezien van deze uitwisselingen. Hoe het je eigen werk in een ander perspectief plaatst. Nu hebben we veel gemeenschappelijke doelen en uitdagingen gevonden. De volgende stap is om samen te ontwikkelen en tot oplossingen te komen.
CULTURE UP | IERLAND
